Wycieczki Planowane
USA
Alaska
Arizona
California-Południe
California-Północ
Colorado
Floryda
Hawaje
Maine (Jesienią)
Nevada
Oregon
Nowy Meksyk-Teksas
Utah
Washington State
Kanada
Gory Skaliste
Wyspa Sw. Edwarda
Meksyk
Jukatan
Ameryka Cent.-Karaiby
Kostaryka
Dominikana
Afryka
Namibia-Botswana
Azja
Chiny
Wietnam-Kambodża
Turcja
Japonia
Tailandia-Burma
Ameryka Poludniowa
Peru
Argentyna
Chile
Europa
Chorwacja
Francja
Islandia
Norwegia
Polska
Włochy
Australia - Oceania
Australia
Nowa Zelandia
|
|
 |
Jak fotografować
wschody
i zachody słońca |
|
Wyobraźmy sobie, że wschody i zachody słońca sa
zjawiskiem niezwykle rzadkim, powiedzmy że tak rzadkim
jak na przykład całkowite zaćmienie słońca. Nie ma chyba
wątpliwości, że bywają one nieporównywalnie bardziej
spektakularne niż zaćmienia zarówno wizualnie jak też
fotograficznie. Łatwo sobie wyobrazić przez analogię co by się
działo wśród mieszkańców Ziemi gdyby wtedy nadszedł czas
wschodu lub zachodu. Niestety właśnie popularność tego zjawiska powoduje,
że prawie nikt na codzień nie zwraca uwagi na zachód
słońca, a o wschodzie nie ma nawet co wspominać.
Mimo ich obiektywnego piękna dla wielu
artystów, głównie malarzy i fotografików stały się
jednak symbolem kiczu. Ambicje artystyczne niektórych twórców stoję
w wyraźnym konflikcie z łatwością, i popularnościa
tworzenia w tym temacie. Nie jest to absolutnie powód do
tego, aby rezygnować z fotografownia wschodów i
zachodów słońca, przeciwnie powinno to zmuszać
do szukania i pokazywania czegoś bardziej oryginalnego,
niezwykłego.
Na
wizualny obraz tych zjawisk wpływa wiele czynników
takich
jak położenie geograficzne miejsca i jego specyfika, pora roku, a szczególnie sytacja
atmosferyczana, które powodują, że każdy zachód czy
wschód słońca jest inny. Do tego dochodzi
jeszcze kratywność autora. Jest to więc wspaniały temat
fotograficzny, a niniejsze porady powinny ułatwić podejście do niego.
Wschód czy zachód?
Jaka jest rożnica z fotograficznego punktu widzenia
między wschodami i zachodami słońca? Nie wgłębiając się
w to zagadnienie można by powiedzieć, że rożnica jest
niewielka, do tego stopnia, że filmowcy chcąc pokazać
wschodzące słońce nagrywają jego zachód i odtwarzają
film wstecz symulując wschód. Generalnie, odwrócenie
cyklu zmian pozycji słońca podczas wschodu i
zachodu nie ma bezpośredniego wpływu na chwilowy obraz
pozyskiwany podczas fotografowania, nie mniej jednak ma
istotne znaczenie dla planowania, organizacji i przebiegu
sesji zdjęciowej, co należy zawsze uwzględniać. Ma to
także znaczenie dla postrzegania obrazu przez ludzkie
oko, które w przypadku akomodacji z nocy na dzień widzi
nieco inaczej niż podczas akomodacji z dnia na noc.
Aparat fotograficzny nie rejestruje tego typu rożnic.
Skąd się biorą rożnice?
W ciagu dnia powietrze nagrzewa się, co powoduje, że
staje się przez to wilgotniejsze. Także aktywność
cywilizacyjna szczególnie ruch drogowy, przemysł
energetyka powodują przedostawanie się do atmofery
wszelkego rodzaju pyłów, zanieczyszczeń. Skutkiem tych czynników jest
zwiększenie rozproszenia swiatła i przesunięcie jego
widma w kierunku czerwieni. Swiatło podczas zachodów
jest miekkie i ciepłe.
Wychłodzona w ciągu nocy ziemia powoduje kondensację
pary zawartej w powietrzu co sprawia, że dodatkowym
urokim zdjęć wschodów słońca bywa niekiedy snująca się
nad ziemią mgielka, która wprowadza specyficzny nastrój. Mniej zanieczyszczone i mniej wilgotne
powietrze sprawia wtedy, że swiatło podczas wschodów
jest ostrzejsze i nieco chłodniejsze.
Fotografowie cenią sobie rownież lepszy
kontakt z natura, i spokój podczas sesji fotograficznych
wschodów.
Na zdjęciach zachodu nieco mocniej dominuje czerwień, a
wschodów przeważa pomarańcz. Aby się o tym
przekonać można wpisać w wyszukiwarkę internetową "sunrise images" i
ponownie w tę samą wyszukiwarkę wpisać "sunset images" i
porównać wyniki.
|
 |
|
Wschód słońca w Rotorua/Nowa
Zelandia - Wyspa Północna - 11/11/2012. Zdjęcie
wshodu było wykonane przypadkowo podczas fotografowania
ptaków. Widoczna jest charakterystyczna dla wschodu
słońca dominacja koloru pomaronczowego. Edward Madej |
|
| Planowanie i przygotowanie sesji
fotograficznej wschodu lub zachodu słońca |
|
Miejsce
Czas trwania samego zachodu czy wschodu jest bardzo
krótki, dlatego należy zaplanować sesje w jednym
miejscu, wybranym wcześniej na podstawie własnych
obserwacji, lub rekomendacji przewodników turystycznych,
czy portali internetowych związanych z turystyką lub
fotografią. Szczególnie łatwo jest znaleźć takie miejsca
w parkach narodowych lub stanowych USA. Właściwa
lokalizacja ma bardzo duży wpływ na powodzenie każdej
sesji fotograficznej wschodów i zachodów słońca. Należy się
więc upewnić, czy wszystko co znajdzie się w kadrze jest
czymś pożądanym, a nie jest elementem zakłócającym jak
np zbyt bliski budynek, sieć energetyczna, obiekty
świecące itp. W wielu przypadkach można się poslużyć
regułą, że im wyżej znajdzimy się z naszym aparatem tym
będą większe szanse uniknięcia zakłóceń. Bardzo ważne
jest aby już na tym etapie czyli wyboru miejsca pomyśleć
o kompozycji i poszukać mocnego i dobrze zdefiniowanego
pierwszego i ewntualnie drugiego planu.
Poszukaj miejsc odbijających światło i staraj sie je
uchwycić w kadrze. Odbicia już same w sobie są
fotogeniczne i dobrze jest je wykorzystać.
Czas
Nie trzeba uzasadniać, że należy zawsze znać dokładny
czas wschodu lub zachodu, aby zaplanowaś podróż i być na
miejscu odpowiednio wcześnie i przygotować oraz ustawić
sprzęt. Niekiedy trzeba brać po uwage wcześniejsze
zajęcie/zarezerwowanie miejca.
Najprościej wpisać w wyszukiwarkę Google nazwę
miejcowości i słowo "sunset" lub "sunrise" i pokaże nam
ona od razu dokładny lokalny czas zbliżającego się
zachodu lub wschodu słońca.
Gdy planowana jest sesja z wyprzedzeniem, można
posługiwać się nastepującymi stronami
http://www.sunrisesunset.com
http://www.timeanddate.com/sun
Dla mieszkańców Metropolii Nowojorskiej przydatna będzie
strona:
http://www.timeanddate.com/astronomy/usa/new-york
 |
|
Te dwa niemal identzczne
ujecia wykonane zostały w odstepie mniej wiecej jednej
minuty. Ilustrują one jak szybko zachodzą zmiany głównie
w kolorystyce.
Flushing, NY Marzec 2016. Edward Madej |
|
Sprzęt
Posiadanie odpowiedniego sprzętu jest
oczywiście podstawą naszego działania, ale to nie wszystko,
należy jeszcze dokładnie go poznać i przetestować. W
czasie sesji nie będzie najmniejszych szans na
zaglądanie do instrukcji. Dotyczy to szczególnie
wszelkich ustawień, które trzeba umieć zmieniać
błyskawicznie. W dalszej części niniejszych porad
wymienione zostaną ustawienia, które
najczęściej będą potrzebne podczas fotografowania
wschodów i zachodów.
Oto niezbędny sprzęt o który dodatkowo trzeba zadbać.
- Obiektw szerokokątny
- Stabilny statyw, lub niekiedy mini-statyw
- Wężyk spustowy, lub zdalny wyzwalacz migawki
- Fltry szare gradacyjne
- Dodatkowe karty pamięciowe na pliki RAW i
wielokrotne zdjęcia do tworzenia obrazów HDR
Pogoda
Sprawdzaj prognozy pogody i jeśli możesz to wybierz się
na sesję fotograficzaną wschodu lub zachodu
słońca kiedy przewidywane jest częsciowe
zachmurzenie. Szczególnie efektowne zachody
bywają pdczas podeszczwoych przejaśniń. W czasie
podróży to właśnie pogoda decyduje o tym,
czy w ogóle uda się zrobić takie zdjęcia i żadna rada
nic nie pomoże, chyba że taka, aby zastaną sztuacje
pogodową zaakceptować i
ewntualnie poszukaś na ten czas innego tematu.
|
Inne rady
Bądź na miejscu z odpowiednim zapasem czasowym
potrzebnym na ustawienie sprzętu, ale także staraj
się wykorzystać tzw. złote godziny przed zachodem
słońca lub po jego wschodzie, a także niebieską
godzinę po jego zachodzie i przed wschodem. Weź
pod uwagę to, że przy częsciowym zachmurzeniu efekty
zachodu mogą już być widoczne nawet godzinę wcześniej
przed własciwym zachodem i długo po wschodzie słońca.
Posługuj się zawsze solidnym statywem.
Zdarzają się oczywiscie sytuacje, kiedy będzie to
niemożliwe lub bardzo uciażliwe i trzeba odstąpić od tej
zasady, ale należy wtedy zadbać wnikliwie o
zapewnienie stabilosci aparatu w inny sposób. Zobacz
także: Jak posługiwać się statywem. (Temat
w opracowaniu)
Używaj trybu przysłony z kompensacją
ekspozycji, kiedy słońce jest jeszcze nad horyzontem, a
kiedy słońce zajdzie za horyzont stosuj tryb manualny,
będziesz mieć większą kontrolę nad ekspozycją podczas
słabego oświetlenia.
Jeśli używasz filtra polaryzacyjnego do fotografii
krajobrazu to upewnij się że go nie masz na
obiektywie podczas fotografowania wschodów i
zachodów. Jego funkcje praktycznie nie
działają kiedy obiektyw jest skierowany w stronę
słońca, a powodują nieuzasadnine wydłużenie
ekspozycji.
Fotografuj z zapisem plików w formacie RAW. Ta
uniwersalna rada jest szczególnie użyteczna w
fotografii zachodów i wschodów. Zapis w
formacie JPEG pozbawia bezpowrotnie zdjęcia bardziej
subtelych składników światła jakie wtedy się
pojawiają. Jest jeszcze wiele innych zalet formatu
RAW, które można wykorzystać w późniejszej obróbce
komputerowej.
Ustaw balans bieli na "Cień - Shade" lub co najmniej
na "Zachmurzenie - Clouds", aby wzmocnić
cieple kolory. Zdjęcia wykonane przy balansie
ustawionym na auto (AWB) będą wygladać nijako.
Niedoświetlaj, a uzyskasz wtedy wyraźnie
intensywniejsze kolory. To jedna z najważniejszych
rad dotyczacych fotografii wshodów i zachodów.
Fotografuj HDR. Kiedy słońce jest jeszcze nad
horyzontem i panuje duży kontrast jest wtedy
wyjatkowo dobry czas na fotografię HDR. Można do
tego celu użyć funkcji HDR, którą posiada aparat,
ale lepszy efekt gwarantuje wykonanie serii zdjęć z
różną ekspozycją i poźniejsza ich edycja w programie
do tworzenia obrazów HDR.
Zobacz także: Fotografia HDR
(strona w opracowaniu)
Widok z dachu
budynku na Flushing (Queens, NY) Manhattan
jest tu widoczny z odleglości kilkunastu
mill. Zdjęcie próbne HDR
stworzone z pięciu zdjęć o roznej ekspozycji
w zakresie od -2EV do +2EV w programie
EasyHDR. Luty 2016. Edward Madej
|
Wykonaj zdjęcia sylwetkowe.
Wschód i zachód słońca to także wymarzony czas na
piękne zdjęcia sylwetkowe, szczególnie przy
bezchmurnym niebie. Jedyna trudność, to szukanie
dobrze zdefiniowanych i graficznie ciekawych
sylwetek na pierwsyzm i drugim planie. W niektórych
sytuacjach można posłużyc się aranżacją na
pierwszym planie.
Zobacz także: Jak wykonywać zdjęcia sylwetkowe.
Rozważ wykonanie zdjęć panoramicznych,
aby pokazać kontrast reszty nieba w porównaniu do
zachodu/wshodu.
Obserwuj przelatujące ptaki i staraj się je uchwycić
na tle nieba. Ich sylwetki mogą w znaczący sposób
wzbogacić kadr.
Nie używaj okularów przeciwsłonecznych bo gdy je
założysz, będziesz mieć mylne wrażenie, że wykonane
zdjęcia wygladają ciemnejsze niż są w
rzeczywistości. O tym błędzie przekonasz się gdy je
zobaczysz na ekranie komputera, a wtedy na poprawki
zwykle jest za poźno.
Ogniskuj na 1/3 głebokości sceny, a uzyskasz wtedy
najlepszą głębię ostrości. Fascynacja wspaniale
podświetlonymi cmurami podczas zachodu powoduje, że na nie właśnie
ustawia się ostrość, zapominając o powyższej
zasadzie.
Używaj filtrów szarych gradacyjnych do
przyciemnienia nieba (zmniejszenia kontrastu). Ta
rada jest aktualna, gdy chcemy dobrze pokazać
pierwszy i drugi plan. Nie należy jej stosować przy
zdjęciach sylwetkowych.
Zwracaj uwagę na fakt, że kiedy słońce jest
jeszcze nad horyzontem to przeglądane zdjecia będą wyglądać ciemniejsze niżeli są.
Natomiast, gdy
słońce zejdzie poniżej horyzontu jak np. podczas
"drugiego" zachodu będą wyglądać jaśniejsze.
Sprawdzaj więc histogram, który jest zupełnie
obiektywny.
Zdjęcie
sylwetkowe wykonane w Parku Narodowym
Saguaro w Arizonie. Ciemne, male chmurki
dzialają nieco destrukcyjnie. Zbyt
ciemne
niebo także nie jest pożądane przy zdjęciach
sylwetkowych. Zdjęcie to zostało wykonane
bez wcześniejszego planowania.
Arizona 2015
Edward Madej |
Spójrz od czasu do czasu w bok i za
siebie. Niekiedy będą tam widoki o wiele ciekawsze
niż widok w kierunku słońca. Efektu tego należy
oczekiwać we wczesnej fazie zachodu lub późniejszej
fazie wschodu.
Tak wygląda niebo
zupełnie z boku (więcej ni 90o)
w stosunku do miejsca zachodu słońca. Zdjęcie
wykonane w pobliżu parku narodowego Saguaro
Tucson, AZ, 2015 Edward Madej |
Zostań dłużej, nawet do zupełnego zmroku. Okolo 25
minut po tym jak słońca schowa się za horyzontem ma
miejsce tzw "drugi" zachód podczas którego kolory
zachodu mogą być jeszcze bardziej spektakularne niż
wcześniej. Zjawisko to jest bardzo często pomijane
przez fotografów.
Zachód słońca
widoczny z polskiej dzielnicy Greenpoint
(Brooklyn NY) Widok z Manhattan Avenue w
kierunku dzielnicy
Manhattan, wzdłuż jednej z poprzecznych
ulic. To zdjęcie wykonane bez statywu i
bez
wcześniejszego wyboru miejsca.
Listopad 2015. Edward Madej |
|
 |
Manhattan "skyline" Zdjęcie HDR wersja "dramatyczna"
Efekt rozmytych chmur nie byl zamierzony. Spowodowany
był stsunkowo
intensywnym ich ruchem podczas wykonywania 5 zdjęć składowych z różną
ekspozycją. Flushing, NY, Luty 2016. Edward Madej |
| |
 |
|
Zdjęcie HDR. Widok pod kątem
ok 90o w
bok od faktycznego zachodu. Flushing NY, Luty 2016.
Edward Madej |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
|
|
|
| |
|
To trzeba zobaczyć
Must see places |
 |
| |
Dziki Zachod
Wild West |
 |
| |
Jak fotografowac
How to photograph |
 |
| |
| Wycieczki odbyte |
 |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
| |
|